|
Inhoud 4 delen Convexe kustboog compleet
DEEL 1. DE CONVEXE KUSTBOOG EN HET EILAND TEXEL TOT CIRCA 1550
Verantwoording (red.)
Algemene inleiding (H. Schoorl)
I HET WESTELIJK WADDENGEBIED. RECONSTRUCTIES TOT CA.1550 Geologische opbouw en ontwikkeling in hoofdlijnen. Het westelijk waddengebied in de Romeinse tijd. Het westelijk waddengebied in de Merowingisch-Karolingische tijd (ca. 700-800 n.Chr.). Het westelijk waddengebied tussen 1000 en 1200. Het westelijk waddengebied omstreeeks het midden van de 14de eeuw. Het westelijk waddengebied ca.1550. Samenvatting over de periode tot ca.1550.
II HOOFDSTUKKEN UIT DE MIDDELEEUWSE GESCHIEDENIS VAN TEXEL De convexe kustboog, bewoning en bedijking van het middeleeuwse Texel (red.). De uithoven van Ludingakerk. De ´veste die borch´, Den Burg. De duinen van Texel en Vlieland als grafelijk jachtgebied. De meentlanden. Bedijkingen.
III TEXEL IN DE EERSTE HELFT VAN DE 16e EEUW De convexe kustboog, bewoning en bedijking van Texel in de vroeg-moderne tijd. (red.) De Texelse Omringdijk, overige dijkgeschiedenis en landverlies. De bedijking van Walenburg. Bedijking Walenburg. Reconstructie van de polder Walenburg 1503-1532. De duinen als jachtgebied en zeewering. Bevolkingsmutaties en taxatiecijfers van huizen. Landgebruik in de diverse bannen.
Appendix. Over de ruimere benaming ´Zuiderzee´. Tabellen en schema´s bij hoofdstuk III
DEEL 2. HET WESTELIJK WADDENGEBIED EN HET EILAND TEXEL VANAF CIRCA 1550
Verantwoording (red.).
IV HET WESTELIJK WADDENGEBIED. RECONSTRUCTIES SINDS 1550
Reconstructies van het westelijk Waddengebied sinds 1550 Reconstructie van het westelijk Waddengebied ca.1600. Reconstructie van het westelijk Waddengebied ca.1700. Reconstructie van het westelijk Waddengebied ca 1825. Reconstructie van het westelijk Waddengebied ca. 1900. De westelijke Waddenzee na de afsluiting van de Zuiderzee. Situatie westelijk Waddengebied 1975.
HET MARSDIEP EN ZIJN BUITENDELTA SINDS 1550 Opbouw buitendelta Marsdiep. Onderlinge dynamiek Marsdiep en Vlie. Reconstructies Marsdiep en buitendelta.
V TEXEL TUSSEN 1550 EN 1700
De convexe kustboog, bewoning en geschiedenis van de Texelse kust tussen 1550 en 1700. (samenvatting red.). Stormvloeden en bedijkingen tot circa 1600. Bijlage bij Texel 16e eeuw. De taxatierapporten van 1562. Texel in de eerste helft van de 17e eeuw. Dijkdoorbraken en herstelwerkzaamheden tot circa 1650. De Zanddijk van 1629. Cornelis van Neck. Dijkonderhoud. Eierland en de Akkoorden tussen 1650 en 1700. Eierland tussen 1650 en 1700.
VI TEXEL IN DE 18E EEUW
De convexe kustboog, bewoning en geschiedenis van de Texelse kust in de 18e eeuw. (Samenvatting red.) Texel en Eierland onder de Akkoorden van 1698 en 1721. De 28 Gemeenschappelijke Polders. De Hors, de Mok en Het Horntje in de 18e eeuw. Overige kustgeschiedenis tussen 1750 en 1800.
Aanhangsel. Texel na 1800 (red.). Bijlage 1. De scheepsbewegingen rond De Mok. Bijlage 2. Strandingen op Eierland tweede helft 18e eeuw.
DEEL 3 DE CONVEXE KUSTBOOG EN HET EILAND VLIELAND
Verantwoording (red.).
VII VLIELAND EN DE STENEN
Samenvatting (red.).
DE STENEN. Schoorls these over het ophangpunt van de convexe kustboog.
VLIELAND TOT CA 1550 Het landschap. Ludingakerke en de graven van Holland. Intensieve konijnenteelt. Gegevens over Vlieland uit de Informacie (1514) en de kohieren van de tiende penning (1543-1562). De duinen; verpachtingen en beplanting; kustafslag en -bescherming.
VIII GESCHIEDENIS VAN WESTELIJK VLIELAND SINDS CA 1550. RECONSTRUCTIES VAN HET VLIELANDER DIEP/EIERLANDSE GAT
Samenvatting (red.). Vlieland en Eierland. Vlieland in enige zestiende-eeuwse leeskaartboeken en kaarten. 16e-eeuwse plannen tot bedijking. Pogingen tot regeling van het Schildiep; bescherming van de kust met hoofden. West-Vlielandse visserij; de walvisvaart. Bierbrouwerij op West-Vlieland. Bedijking van een kwelder- en wadvlakte tot de Nieuwlander Polder. Het grote Statenrapport van 1688. Johan Hudde en de discussie over de oorzaken van stuwingen in de Zuiderzee. Zou het Eierlandse Gat kunnen worden afgesloten?
HET DRAMA-WEST-VLIELAND TUSSEN CA 1680 EN 1756 De jaren 1688 tot ca 1700. Het Eierlandse Gat en verhoogd kustverlies. Inlaagdijk op West-Vlieland. Het verdere verval van het dorp. De kerk verdwijnt in zee. Toch maar weer herstellen. Touwtrekken om de financiering. West-Vlieland afgeschreven. Balans van Pieter Mullers over de jaren 1721 - 1730. Jan Wonder Mullers verbaal over 1731 - 1734. De doorbraak van 1756 en de latere geschiedenis van West. Vruchteloze zware arbeid. De Vliehors. Het latere kaartbeeld van westelijk Vlieland. Problemen met de postverbinding met Vlieland. Schapen. Het Engelsmangat en de Kop van Eierland.
Stuifdijken op de Vliehors. De Kroonpolders. Modern kustbeheer. De bijdrage van Henk Schoorl.
BIJLAGE De reis van E.M. van Burmania in 1731 naar Vlieland.
IX OOST-VLIELAND EN DE RELATIE TOT HET VLIE Samenvatting (red.). Oost-Vlieland en de Oostzeevaart sinds 1574. Eigen schepencollege in Oost-Vlieland. Amsterdam en de eilanden aan weerszijden van het Vlie. Vlieland en de Sonttolregisters. De handel op Elbing en Koningsbergen. Vastleggen van de Oost-Vlielander duinen. Discussie over de oorzaken van een verhoogd zandtransport. Strijd tegen de verstuiving van de Oost-Vlielander duinen. Pogingen tot verdelging van konijnen. Rijswerken en stuifdijken. Kustafname van Oost-Vlieland in de negentiende eeuw. Strandhoofden aan het Noorderstrand. De Kooremansvallei. De bevolking van Vlieland sinds 1622.
BIJLAGE Visserij, scheepvaart en landbouw op de eilanden Terschelling, Texel, Wieringen en in het bijzonder Vlieland.
DEEL 4 DE CONVEXE KUSTBOOG EN HET EILAND TERSCHELLING
Verantwoording (red.)
X LAND EN VOLK VAN TERSCHELLING TOT CA 1600. HET BOORNE-ZEEGAT
Samenvatting (red.). De opbouw van Terschelling en de eerste bewoning. Suryp en de Frankische koningsgoederen. Waterbeheersing en dammenaanleg. Hoorn en de PopmaÕs. Toenemende Hollandse invloed op een Fries eiland. Cornelis van Bergen leenman van Holland. Feodalisering. Overgang van gemeenschappelijk burenbezit naar particulier eigendom. Verdwijning van het hemrikstelsel. Taxaties van de Tiende Penning (1567). Aparte positie West-Terschelling. Aanleg van een aaneengesloten Waddenzeedijk. Bedijkingen. Terschelling, het Boorne-zeegat en het Bildt tot ca 1650.
XI TERSCHELLING EN DE ZEEVAART. RECONSTRUCTIE VAN HET VLIE EN HET AMELANDER GAT
Samenvatting (red.). Het Vlie wordt een zeegat van betekenis. Ondergang van Griend. De Kamper en Hollandse scheepvaart. Terschelling onder Hollandse invloed. De eerste Brandaris. Amsterdam en de betonning van het Vlie. Terschelling en Griend in zestiende-eeuwse kustverkenningen en kaarten. De tweede Brandaris. West-Terschelling als maritiem centrum na 1572. Scheepvaart en walvisvaart. Loodswezen en de kartografie van het Vlie. De Pilotage. De buitendelta van het Vlie. Binnengaatse veranderingen. De Richel. Draaiing van de Vliestroom en afname van de buitendelta. Onderlinge communicatie getijbeweging Vlie en Marsdiep ca 1900. Het Zeegat van Ameland in de 19e en 20e eeuw. Terschelling en de zeevaart na 1800.
XII LAND EN VOLK VAN TERSCHELLING NA CA 1600
Samenvatting (red.). Terugblik op de zestiende eeuw. Verkoop van de heerlijkheid aan de Staten van Holland (1614). Een drietal rapporten. Buitendijkse gronden. Wel of geen graaflijkheidsland? Bevolkingsopbouw van West- en Oost-Terschelling. Grie en Boschplaat in latere jaren. Statenrapport 1688. Reconstructies West-Terschelling. De Terschellinger Ôgemenelands-zeedijkÕ. De Middelplaat bij West en de Zeekrabber van Cornelis van Velsen (1751). Veertig jaar werken aan een verzakkende ÔzinckdamÕ. De duinen en hun onderhoud. Terschelling in latere jaren.
XIII TERUGBLIK OP DE VIER DELEN DE CONVEXE KUSTBOOG (red.)
Noten
Literatuuroverzichten
Belangrijkste afkortingen
Registers Personenregister over deel vier. Zakenregister over deel vier. Index op de kaartreconstructies en -schetsen van Henk Schoorl in de vier delen De Convexe Kustboog. Index op de door Henk Schoorl uitgezochte originele kaarten in de vier delen De Convexe Kustboog. Verantwoording van de illustraties (deel 4)
|
|
|